Jongerenavonden brengen een nieuwe beweging op gang
RUIMTE VOOR DE LIEFDE VAN GOD
Al vijf jaar lang trekken reformatorische jongerenavonden honderden jongeren. Van een tijdelijke hype is geen sprake: het verlangen van de gereformeerde jeugd lijkt te blijven groeien. Hoe dat kan? ,,De liefde van God wordt hier breed en gericht aangeprezen.'' Een impressie.
Door Willem-Henri den Hartog
Om verzekerd te zijn van een parkeerplaats moet je er vroeg bij zijn. Op deze donderdagavond is er bijna geen plekje meer te vinden bij het Hervormd Centrum in Hardinxveld-Giessendam. Ruim 200 jongeren hebben de weg gevonden naar de avond van Stichting Reformatorisch Appèl (SRA). Een paar weken later tref ik bij een bezoek aan een jongerenavond van de stichting 'Jij daar!' in Doorn een nog grotere verkeersdrukte. De 800 bezoekers zorgen voor een opstopping op de provinciale weg.
Gerrie Hardeman vertelt dat de Doornse avonden in vijf jaar tijd groeiden van enkele tientallen bezoekers in een huiskamer tot honderden bezoekers. ,,'Jij daar!' heeft als doelstelling om deze jongeren tot de Heere Jezus te leiden en hen op te bouwen in hun geloof. Momenteel zijn er per avond 120 vrijwilligers in de weer om dat te realiseren.''
Behoudenis
Rond de millenniumwisseling begonnen jongeren uit de gereformeerde gezindte met het organiseren van de eerste jongerenavonden. In gereformeerde kringen woedde toen al geruime tijd een discussie over de 'toe-eigening des heils': in hoeverre mag je je een gelovige weten? Veel jongeren worstelden met de vraag of ze wel behouden waren. Op de jongerenavonden was er ruimte voor deze vragen en er was een helder aanbod van het Evangelie. Voor veel jongeren bleek dat hét antwoord op het verlangen in hun hart. Ze kregen een geloofszekerheid die hun leven richting gaf. De belangstelling voor de avonden groeide de afgelopen jaren enorm, een geestelijke opleving die de kerken niet onberoerd laat.
In de gevulde zaal in Hardinxveld - de plaats waar de jongerenavonden in 2000 begonnen - heerst bijna de rust en sfeer van een klooster. Die sfeer komt de spreker van die avond, de Belgische ex-priester Toon Vanhuysse, bekend voor. Nadat SRA-bestuurslid Jacques Brunt de avond aan de Heere heeft opgedragen, klinkt er een niet-ritmische psalm. Dan steekt Vanhuysse van wal. 75 minuten lang spreekt hij over het probleem van het lijden - uiterst betrokken, hij verloor zelf een kind.
Hoewel de lezing van ds. Vanhuysse voor de pauze slechts één vraag oplevert, zitten de jongeren ook na de pauze ruim een uur aan hun stoel gekleefd. Jacques Brunt heeft de Tongerense predikant overgehaald om na de koffie te vertellen hoe hij tot het geloof kwam. Vanhuysse voert nog ruim een uur het woord over zijn komen tot het Licht. Hij vertelt zijn getuigenis op een lichtvoetige wijze en met tastbare illustraties. Regelmatig wordt er in de zaal gelachen.
Zo schildert hij de duisternis die hij ervoer in de Rooms-Katholieke Kerk. Het uitblijven van het wonder bij de eucharistie was voor hem het laatste zetje naar het protestantisme. Als jonge priester had hij geleerd dat de wijn veranderde in het bloed van Christus. Maar toen op een dag de witte wijn niet veranderde in het rode bloed, viel de jonge Vanhuysse definitief van zijn katholieke overtuiging. Het persoonlijk kennen van Christus, dat is het grootste wat hem is overkomen. En dat wil hij zijn publiek in Hardinxveld dan ook meegeven.
Persoonlijke benadering
In Doorn gaat het er heel wat luidruchtiger aan toe dan in Hardinxveld. Er is veel nadruk op muziek en een korte lezing, zodat ook niet-christelijke jongeren zich op deze avonden thuis kunnen voelen. Vrijwilligers dragen zorg voor een samenkomst die tot in de puntjes verzorgd is, maar je proeft aan alles dat men vooral Gods Geest hier de ruimte wil geven. Ook op deze bijeenkomsten van 'Jij daar!' staat het persoonlijke geloof in Jezus centraal.
De initiatiefnemer van deze avonden - Koos de Jong - praat als een ware deejay de avond aan elkaar. Tussen psalmen en gezangen door probeert hij de jongeren een geestelijke boodschap mee te geven. Hij mediteert over Psalm 125, 'Wie op de Heere vertrouwen, zijn als de berg Sion': ,,Het is zo belangrijk dat jij helemaal op God vertrouwt.'' Aansluitend zetten keyboard en dwarsfluit in en klinkt uit 800 kelen 'Wie op de Heer vertrouwen, zijn als de berg Sion'.
Als jongere krijg je hier het gevoel dat je tot één grote familie behoort. Dat komt aan de ene kant door de persoonlijke benadering van het enorme aantal vrijwilligers, maar aan de andere kant ook vooral door het invoelende gebed van Koos de Jong. Met naam en toenaam brengt hij de nood van diverse jongeren bij God. Het familiegevoel wordt nog versterkt als na het gebed de mensen in de zaal zich voorstellen aan degenen die naast hen zitten.
Geheel volgens de eisen van de heersende cultuur houdt de inleider van deze avond, Aad van de Sande, het kort. Zijn lezing gaat over het thema 'Liefde is een werkwoord'. Door de liefde van de Heere Jezus worden wedergeboren christenen aan het werk gezet. Maar ook voor hen die nog niet het eigendom zijn van Christus heeft hij een boodschap: ,,Vanavond is de liefde van Jezus voor jou zó wijd dat je er niet omheen kunt.'' Van de Sande hoopt dat zijn publiek ook dat verschil zal maken in de maatschappij. Na de pauze heeft hij genoeg vragen te beantwoorden…
Eén-euro-preek
Die pauze is een belangrijk element van de jongerenavonden. Jongeren krijgen ruimschoots de gelegenheid om elkaar te ontmoeten en om 'geestelijk voedsel' in te slaan. Er is een levendige handel in cd's, boeken en brochures. In Doorn vinden vooral de boeken van de gereformeerde-gemeentepredikant Vreugdenhil en de Herziene Statenvertaling gretig aftrek. Ook dubbel-cd's met preken - te koop voor het luttele bedrag van één euro - vliegen als warme broodjes over de toonbank. De prijs is bewust laag gehouden om de verspreiding van het Evangelie te bevorderen. De SRA in Hardinxveld is op het gebied van geluidsdragers nog een stap verder: haar 25 toplezingen zijn nu op mp3-formaat te verkrijgen. Het is big business: de stichting verkocht in krap vijf jaar vele tienduizenden geluidsdragers.
De pauze is ook het moment waarop er onderling gesproken wordt over geloofsonderwerpen. John, die nu de bandjes verkoopt, vertelt dat het een paar jaar geleden heel slecht met hem ging en dat hij vaak zelfmoordgedachten had. Totdat hij een jongerenavond bezocht. ,,Ik kwam toen in de pauze een jonge vrouw tegen. Zij bracht mij in contact met Arjan Baan, de voorzitter van de SRA-jongerenavonden. Ik zat vreselijk in de put en hij nodigde me uit om naar een conferentie te gaan. Daar werden mijn zonden aangewezen en mocht ik de Heere Jezus als mijn Verlosser vinden.'' John had nog een lange weg te gaan om een ander leven te gaan leiden - er was zelfs een verhuizing voor nodig. Maar een simpele ontmoeting in de pauze was de schakel om vanuit het duister te komen tot het wonderbare Licht.
Een van de andere bezoekers is Micha. Al vrij jong kende hij de Heere. Maar de impact van de preken die hij in de kerk hoorde, was niet altijd even positief voor zijn geestelijk leven, zegt hij. ,,Je liep regelmatig met de vraag: zou ik mezelf toch niet bedriegen voor de eeuwigheid? De jongerenavonden waren voor mij een van de middelen waardoor ik tot zekerheid van het geloof kwam.''
In Doorn vertelt Dick dat hij enthousiast is over wat hij hier meemaakt: ,,Tijdens een avond als deze komen jongeren met het Evangelie in aanraking.'' De kerk heeft deze jongeren amper op het oog, zo meent hij. Wat is dan het geheim van deze bijeenkomsten? ,,Dat ligt hem volgens mij in het feit dat de liefde van God breed en gericht wordt aangeprezen. Het gebeurt niet op zo'n ingewikkelde manier als in de kerken. Het zet je altijd tot nadenken.''
Appèlbeweging
Het verlangen dat de bezoekers van deze avonden hebben naar het leven met Jezus, vindt in hun eigen kerken niet altijd weerklank. Intussen zeggen veel jongeren de kerk vaarwel: het jongerenblad Daniël van de Gereformeerde Gemeenten meldde onlangs dat een kwart van hun eigen jongeren dreigt af te haken. Je zou verwachten dat kerken ernaar zoeken om samen te werken met de jongerenavonden om hun jeugd te bereiken. Maar de organisatoren van de avonden zien dat niet snel gebeuren. ,,We zijn niet voor niets een appèlbeweging'', aldus Jacques Brunt van de SRA. ,,Men verwijt ons een eenzijdige belichting van de waarheid van Gods Woord. Er is bij de kerken een zekere vrees voor het oppervlakkig aannemen van de Heere Jezus. Wij hebben altijd opengestaan voor correcties en gesprek, maar helaas zijn we nooit benaderd vanuit de kerken.''
Ondertussen blijven de jongerenavonden groeien, over kerkgrenzen heen. Het is een merkwaardig fenomeen. Het citeren van de Statenvertaling en het zingen van oude psalmen laat een klassieke, orthodoxe indruk achter, maar het verschijnsel op zich is heel modern. De jongerenavonden zijn kenmerkend voor de ontwikkeling van de kerk als instituut naar de kerk als beweging. Bij die beweging gaat het minder om kerkspecifieke gewoontes en secundaire leringen en opvattingen, en vooral om het centraal stellen van Jezus Christus. Men wil elkaar 'over kerkmuren heen' opzoeken om samen het geloof te beleven en uit te dragen, zoals ook gebeurt in bewegingen als de Alpha-cursus en Youth for Christ.
Mogen we verwachten dat deze jongerenavonden een opmaat zijn voor een nieuwe manier van kerk-zijn in de gereformeerde gezindte? Er ontstaan door deze bijeenkomsten in ieder geval andere vormen van kerk-zijn. Zo weten de bezoekers van de avonden elkaar ook op internet te vinden en komen ze ook regelmatig bijeen voor gebedsbijeenkomsten.
Vanuit dat intense gebed mogen we volgens Jacques Brunt ook verlangen naar een opwekking. ,,We lezen in het boek Handelingen dat, voordat de Geest werd uitgestort, de gelovigen eendrachtelijk bijeen waren. Dat is precies waar het in onze kerken aan ontbreekt. Dit is, menselijkerwijs gesproken, een belemmering voor de Heilige Geest om te komen tot een krachtige, geestelijke doorbraak. Maar het is ons intens verlangen dat ook de traditionele gemeenten in Nederland een geestelijke opwekking gaan beleven.''
Een van de jonge bezoekers beaamt dit: ,,Het is mijn bede dat God deze avonden blijft zegenen en dat Hij in de kerken een opwekking werkt door de kracht van de Heilige Geest. Ik verlang er heel sterk naar dat steeds meer jongeren en ouderen in vuur en vlam staan voor Jezus en tot zegen kunnen zijn in hun kerk. Dat we een kanaal mogen zijn van het water van Gods Geest en met Gods liefde aan anderen door mogen geven wat we zelf van Hem hebben ontvangen.''
Bron: CV-Koers - mei 2007
