Geweld in de kerken

We gaan in Neder­land praten over “Normen en waar­den”. De uitgangs­punten voor dit on­derwerp zullen wellicht zeer verschillend zijn, maar het is verblijdend dat erover gesproken gaat worden. In dit kader wil onze mi­nister-president binnenkort met de omroepen praten over “geweld op tv”. Een thema als “geweld in de ker­ken” zou wellicht nodig en nuttig zijn. Zoals er in ons kleine land veel ver­schillende meningen en gevoelens zijn, zo geldt dat ook voor ons refor­matorisch landje. We zijn het snel met elkaar eens als het gaat over het uit­gangspunt voor onze waarden en normen. Dat is natuurlijk de Bijbel! Maar vervolgens gaan de wegen uit­een. De een legt het accent hierop, een ander daarop. Onderlinge ver­schillen worden breed uitgemeten en bediscussieerd... en naar mijn mening te vaak uitgevochten. Ik doel dan vooral op het polariserend spreken en schrijven. Soms worden de kleine de­tailverschillen onder het vergrootglas gelegd. De verschillen worden zoda­nig uitgemeten dat het op een oorlog begint te lijken in plaats van het prak­tisch hanteren van bijbelse waarden en normen. Tong en pen Alvorens we met de minister-presi­dent in gesprek gaan, lijkt het me verstandig binnen de eigen gezindte de discussie te voeren over “geweld in de kerken”. Wat wordt er in de kerkelijke gezindte soms geweldda­dig gehandeld. De wapens die ge­bruikt worden, zijn vooral de tong en de pen. Met de Bijbel in de hand wor­den er soms behoorlijke tikken uitge­deeld. Welk effect dat op de ander heeft, lijkt er niet toe te doen. Ande­ren worden pijnlijk getroffen door de pennenvruchten. Het gevolg? Verwarring en polarisa­tie! Het lijkt erop dat we moeilijk met elkaar in gesprek kunnen komen en we nauwelijks in staat zijn om el­kaar met respect te bejegenen. Ik ben bang dat we de houding van “el­kaar respecteren” in reformatorisch Nederland zijn afgeleerd. We schie­ten naar elkaar, verdenken en ver­wonden elkaar. Ondanks verschillen zouden juist wij respectvol met el­kaar om moeten gaan. Immers, we belijden toch een gemeenschappelij­ke basis voor onze waarden en normen! We zijn het toch allemaal met elkaar eens dat liefde de basis van ons handelen moet zijn! Wanneer de liefde ontbreekt, gaat het recht van de sterkste gelden. Het respect voor elkaar gaat verloren en er ontstaan slachtoffers. Wie ont­moet niet slachtoffers? Gefrustreerde mensen zijn stuk gelopen op een niet-respectvolle benadering. Mensen die het hebben ervaren: ,Je hebt een andere mening? Dan pas je niet bij ons en wordt eruit geknikkerd.’ Hard, meedogenloos, zonder liefde! Nee, zo gewelddadig behoort het onder ons niet te zijn. Mensen met ver­schillende gedachten en meningen zouden meer met elkaar in gesprek moeten gaan. Zeker, dat kost tijd en moeite. Het gaat er echter niet om dat meningen bij elkaar zullen ko­men, maar dat we elkaar beter be­grijpen en uiteindelijk respecteren. Ik ben ervan overtuigd dat dit een positieve uitstraling zal hebben, zowel binnen als buiten de kerkelijke krin­gen. Moeilijk Is deze houding gemakkelijk? Nee, uiterst moeilijk. Je wordt dan telkens voor de spiegel van Gods Woord ge­zet om de eigen houding en gezindheid te toetsen. Is deze doordrenkt van liefde en respect? Dan word je gedwongen om woorden eens extra te wegen. Soms moet je woorden ook wel eens inslikken om anderen niet onno­dig te kwetsen en te verwonden. Im­mers, die kleine tong (die ook via de pen zijn werk kan doen) is vol van do­delijk venijn. Al met al: een uiterst gevaarlijk wapen, waar we ons meer en meer bewust van zouden moeten worden. Juist in een open en liefde­vol gesprek kunnen we tot de ont­dekking komen dat we de ander on­bedoeld hebben verwond. En als het goed is, zal dat pijn doen en zullen we bereid zijn om onze excuses aan te bieden. Geen gemakkelijke weg, maar wel heilzaam. Past deze schoen? Trekt u hem dan gerust aan.