menu
We gaan in Nederland praten over "Normen en waarden". De uitgangspunten voor dit onderwerp zullen wellicht zeer verschillend zijn, maar het is verblijdend dat erover gesproken gaat worden. In dit kader wil onze minister-president binnenkort met de omroepen praten over "geweld op tv". Een thema als "geweld in de kerken" zou wellicht nodig en nuttig zijn.
Zoals er in ons kleine land veel verschillende meningen en gevoelens zijn, zo geldt dat ook voor ons reformatorisch landje. We zijn het snel met elkaar eens als het gaat over het uitgangspunt voor onze waarden en normen. Dat is natuurlijk de Bijbel! Maar vervolgens gaan de wegen uiteen. De een legt het accent hierop, een ander daarop. Onderlinge verschillen worden breed uitgemeten en bediscussieerd... en naar mijn mening te vaak uitgevochten. Ik doel dan vooral op het polariserend spreken en schrijven. Soms worden de kleine detailverschillen onder het vergrootglas gelegd. De verschillen worden zodanig uitgemeten dat het op een oorlog begint te lijken in plaats van het praktisch hanteren van bijbelse waarden en normen.
Tong en pen
Alvorens we met de minister-president in gesprek gaan, lijkt het me verstandig binnen de eigen gezindte de discussie te voeren over "geweld in de kerken". Wat wordt er in de kerkelijke gezindte soms gewelddadig gehandeld. De wapens die gebruikt worden, zijn vooral de tong en de pen. Met de Bijbel in de hand worden er soms behoorlijke tikken uitgedeeld. Welk effect dat op de ander heeft, lijkt er niet toe te doen. Anderen worden pijnlijk getroffen door de pennenvruchten. Het gevolg? Verwarring en polarisatie! Het lijkt erop dat we moeilijk met elkaar in gesprek kunnen komen en we nauwelijks in staat zijn om elkaar met respect te bejegenen.
Ik ben bang dat we de houding van "elkaar respecteren" in reformatorisch Nederland zijn afgeleerd. We schieten naar elkaar, verdenken en verwonden elkaar. Ondanks verschillen zouden juist wij respectvol met elkaar om moeten gaan. Immers, we belijden toch een gemeenschappelijke basis voor onze waarden en normen! We zijn het toch allemaal met elkaar eens dat liefde de basis van ons handelen moet zijn! Wanneer de liefde ontbreekt, gaat het recht van de sterkste gelden. Het respect voor elkaar gaat verloren en er ontstaan slachtoffers. Wie ontmoet niet slachtoffers? Gefrustreerde mensen zijn stuk gelopen op een niet-respectvolle benadering. Mensen die het hebben ervaren: "Je hebt een andere mening? Dan pas je niet bij ons en wordt eruit geknikkerd." Hard, meedogenloos, zonder liefde! Nee, zo gewelddadig behoort het onder ons niet te zijn. Mensen met verschillende gedachten en meningen zouden meer met elkaar in gesprek moeten gaan. Zeker, dat kost tijd en moeite. Het gaat er echter niet om dat meningen bij elkaar zullen komen, maar dat we elkaar beter begrijpen en uiteindelijk respecteren. Ik ben ervan overtuigd dat dit een positieve uitstraling zal hebben, zowel binnen als buiten de kerkelijke kringen.
Moeilijk Is deze houding gemakkelijk? Nee, uiterst moeilijk. Je wordt dan telkens voor de spiegel van Gods Woord gezet om de eigen houding en gezindheid te toetsen. Is deze doordrenkt van liefde en respect? Dan word je gedwongen om woorden eens extra te wegen. Soms moet je woorden ook wel eens inslikken om anderen niet onnodig te kwetsen en te verwonden. Immers, die kleine tong (die ook via de pen zijn werk kan doen) is vol van dodelijk venijn. Al met al: een uiterst gevaarlijk wapen, waar we ons meer en meer bewust van zouden moeten worden. Juist in een open en liefdevol gesprek kunnen we tot de ontdekking komen dat we de ander onbedoeld hebben verwond. En als het goed is, zal dat pijn doen en zullen we bereid zijn om onze excuses aan te bieden. Geen gemakkelijke weg, maar wel heilzaam. Past deze schoen? Trekt u hem dan gerust aan.